May oyidagi inflyatsiya 1,5 foizni tashkil etdi — kommunal tariflar oshishi asosiy omil

O‘zbekistonda 2025 yil may oyida iste’mol narxlari indeksi 1,5 foizga oshdi. Bu o‘sish asosan elektr energiyasi, gaz va kommunal xizmatlar narxining keskin qimmatlashuvi hisobiga yuzaga keldi. Iste’mol bozoridagi umumiy yillik inflyatsiya esa 8,7 foiz darajasiga tushdi. Milliy statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, 2025 yil may oyida umumiy iste’mol narxlari indeksi (INI) 1,5 foizga oshdi. Bu ko‘rsatkich yil boshidan beri kuzatilgan eng yuqori oylik inflyatsiyadan biri bo‘lib, asosan kommunal xizmatlar tariflarining oshirilishi bilan bog‘liq bo‘ldi. Yillik hisobda INI aprel oyidagi 10,1 foizdan 8,7 foizgacha pasaydi. Ammo oylik kesimda kommunal xizmatlar — uy-joy, elektr energiyasi, gaz va suv tariflari — umumiy inflyatsiyada 1,29 foizga ko‘tarildi. Elektr energiyasi o‘rtacha 18,8 foiz, tabiiy gaz esa 39,2 foizga qimmatlashdi. Oziq-ovqat mahsulotlari bo‘yicha INI 0,9 foizga pasaygani sababli umumiy inflyatsiya darajasini biroz sekinlashtirdi. Ya’ni, bozorda yangi hosil mevalari va sabzavotlari paydo bo‘lishi narxlarni pasaytirishga olib keldi. Eng katta tushish bodring (-61,1 foiz), pomidor (-27,1 foiz) va karam (-14,0 foiz)da kuzatildi. Shu bilan birga, yog‘, shakar va go‘sht narxlari mu’tadil o‘sishda bo‘ldi. Nota’minlanuvchi tovarlar IPSsi oy davomida 1,7 foizga oshdi, ayniqsa mobil aloqa va transport xizmatlarida narx o‘sishi qayd etildi. Metan narxi 27 foizga, mobil aloqa tariflari esa 2,9 foizga oshdi. Yanvar–may oylari mobaynidagi o‘rtacha oylik inflyatsiya 0,9 foizni tashkil etdi. Bu o‘tgan yillar mos davriga nisbatan ancha yuqori. 2024 yilda bu ko‘rsatkich 1,1 foiz, 2023 yilda 0,7 foiz bo‘lgan. Tahlillarga ko‘ra, joriy yilda inflyatsiyaga eng katta ta’sir kommunal xizmatlar (33 foiz), oziq-ovqat (26,7 foiz) va transport (18,1 foiz) sohalari tomonidan kelgan. Boshqa sohalarning ta’siri nisbatan past bo‘ldi.