O‘zbekistonda kichik AES qurilishida ilk tamal toshi 2026 yil martda quyiladi

Atom energiyasi agentligi («O‘zatom») direktori Azim Ahmadxo‘jayev Jizzax viloyatida qurilayotgan kichik AES loyihasida ilk tamal toshi quyish marosimi 2026 yil mart oyida bo‘lib o‘tishini ma’lum qildi. Bu qaror prezident Shavkat Mirziyoyevning loyiha muddatlarini jadallashtirish bo‘yicha ko‘rsatmasidan so‘ng qabul qilindi. Hozirda ob’ektda kotlovan tayyorlash uchun yer ishlari olib borilmoqda. Bu yil ekologik ta’sir va xavfsizlik baholash hujjatlari tayyorlanishi rejalashtirilgan. AEXA missiyalari tanlangan maydonda qurilish imkoniyatini ijobiy baholadi. O‘zbekiston shu yil to‘rtta xalqaro xavfsizlik konvensiyasiga qo‘shildi, bu esa loyiha amalga oshirishini tezlashtiradi. 2024 yil may oyida «O‘zatom» va «Rosatom» kichik quvvatli AES qurish bo‘yicha shartnoma imzolagandi. Loyihada Rossiyaning RITM-200N suv-suv reaktorlari qo‘llaniladi, ularning elektr quvvati 55 MW, xizmat muddati esa 60 yilgacha. Ilk reaktor besh yilda ishga tushirilishi kutilmoqda, keyingi reaktorlar yarim yillik interval bilan ishga kiritilib, to‘liq quvvatga 2033 yilga kelib chiqilishi rejalashtirilgan. Loyiha Jizzaxda rejalashtirilgan yirik AESdan mustaqil amalga oshirilmoqda. Sentyabrda O‘zbekiston va Rossiya kichik AES qurilishini boshlash bo‘yicha protokol imzoladi. «Rosatom» loyiha hujjatlarini takomillashtirish va izlanish ishlarini olib bormoqda. AES qurilishida yordamchi inshootlar uchun xalqaro kompaniyalarni jalb qilish mumkin. Xususan, turbina uskunalari, generatorlar va quritish minoralari yetkazib berishda xorijiy ishtirok ko‘zda tutilgan. Mirziyoyev bu loyihani mamlakat iqtisodiy rivojlanishi uchun hayotiy ahamiyatga ega, deb ta’kidlab, uran zaxiralaridan samarali foydalanish zarurligini aytgan.