Britaniya va AQSH o‘rtasidagi yangi savdo kelishuvi qoidalarga zid — JST

Britaniya va AQSH o‘rtasidagi yangi savdo kelishuviga ko‘ra, Britaniya tomonidan avto va temir mahsulotlariga tariflar kamaytiriladi, shuningdek, Amerika qo‘shma shtatlari go‘shtiga bozorda kengroq imkoniyat beriladi. Biroq, mutaxassislar va YeI amaldorlari bu kelishuv JST qoidalariga mos emasligini ta’kidlamoqda. JSTning «Eng ko‘p imtiyozli sherik» tamoyiliga ko‘ra, bir davlat boshqa davlatga tarif imtiyozlari bersa, bu shart barcha JST a’zolariga nisbatan qo‘llanilishi kerak. Britaniya esa bu holatda AQSHga maxsus imtiyoz taqdim etgani sababli, boshqa savdo hamkorlariga nisbatan tengsizlik yuzaga kelishi mumkin. Kelishuv doirasida AQSHdan 13 ming tonna go‘shtni Britaniyaga bojsiz olib kirish mumkinligi belgilandi. Shuningdek, 1,4 milliard litr etanol uchun nollik tarif kvotasi joriy qilingan. YeIning AQSH bilan savdo munosabatlari bo‘yicha rahbari Mattias Yorgesen buni jiddiy xavotir bilan qarshi oldi. Masala Britaniya parlamentida ham ko‘tarildi. Sasseks universiteti professori Maykl Gasiorek kelishuvdagi ayrim elementlar JSTga mutlaqo zid ekanini ta’kidladi. Unga ko‘ra, bu kabi alohida preferensiyalar JSTning asosiy tamoyillarini buzadi va Britaniya hukumati tomonidan yo‘l qo‘yilgan jiddiy xato bo‘lishi mumkin. Shu bilan birga, Britaniya hozircha JSTning alternativ nizolarni hal qilish mexanizmiga a’zo emas. Bu tizim AQSH 2017 yilda sudyalar tayinlanishini bloklaganidan beri ishlamay qolgan. Yevropa Ittifoqi, Kanada va Avstraliya kabi 27 mamlakat bu vaqtincha mexanizmga qo‘shilgan bo‘lsa-da, Britaniya unga hali kirmagan. Iqtisodiy rivojlanish uchun AQSH bilan savdo kelishuvi muhim ahamiyatga ega ekani ta’kidlansa-da, JST qoidalariga rioya etmaslik xalqaro munosabatlarda Britaniya uchun jiddiy oqibatlarga olib kelishi mumkin.