
O‘zbekiston davlat byudjeti daromadlari 21,5 foizga oshdi
05.06.2025 | 13:0034264
Joriy yilning birinchi choragida O‘zbekiston davlat byudjeti daromadlari 63,9 trln so‘mga yetdi — bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan qariyb ikki baravar tez o‘sish sur’atini ko‘rsatmoqda. Asosiy tushum QQS, foyda va daromad solig‘idan keldi.
Iqtisodiyot va moliya vazirligi ma’lumotlariga ko‘ra, 2025 yil birinchi choragida O‘zbekiston davlat byudjetiga 63,9 trln so‘m daromad tushdi. Bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 11,3 trln so‘mga yoki 21,5 foizga ko‘p. Taqqoslash uchun, 2024 yilning birinchi choragida o‘sish 11,6 foizni tashkil etgan edi.
Daromadlar tarkibida eng katta ulush qo‘shilgan qiymat solig‘i hissasiga to‘g‘ri keldi — 16,4 trln so‘m (+33,3 foiz). Shuningdek, foyda solig‘i 11,8 trln so‘m (+21,6 foiz), fuqarolar daromad solig‘i 9,3 trln so‘m (+20,8 foiz) va aksiz solig‘i 4,8 trln so‘m (+29,7 foiz)ni tashkil etdi. Yer va mol-mulk solig‘idan tushumlar mos ravishda 2,1 trln so‘mni tashkil qilib, biroz o‘sish qayd etildi.
Suvdan foydalanganlik uchun soliq bo‘yicha tushumlar o‘zgarishsiz qoldi, soliqdan tashqari tushumlar esa 3,6 trln so‘mga yetdi va 35 foizga oshdi. Biroq yer qa’ridan foydalanganlik uchun soliqdan tushumlar 4,3 trln so‘m bo‘lib, amalda o‘sish kuzatilmadi. Bu, asosan, neft-gaz kompaniyalari uchun joriy etilgan imtiyozlar tufayli sodir bo‘ldi.
Bu davrda davlat byudjeti xarajatlari ham o‘sdi — 10,1 foizga ko‘tarilib, 77,4 trln so‘mni tashkil etdi. Shunga qaramay, mehnatga haq to‘lash, nafaqa va moddiy yordamlar xarajatlarida qisqarish kuzatildi. Sog‘liqni saqlash sohasida ish haqi xarajatlari 1,8 foizga oshgan.
2024 yil yakuni bo‘yicha davlat byudjeti daromadlari 274,4 trln so‘mni tashkil etdi. Bu 2023 yilga nisbatan 42,7 trln so‘mga yoki 18,4 foizga ko‘p. Yil yakunida QQSdan 59,3 trln so‘m, foyda solig‘idan 52,6 trln so‘m, yer qa’ridan foydalanganlik solig‘idan 20,2 trln so‘m tushgan. Davlat xarajatlari esa 310,9 trln so‘mga yetgan — jami xarajatlarning 49 foizi ijtimoiy sohalarga yo‘naltirilgan.





