Yevroittifoq Qambarota GES-1 uchun 900 million yevro ajratadi

Yevropa Ittifoqi va xalqaro hamkorlar Markaziy Osiyodagi gidroenergetika infratuzilmasini rivojlantirish uchun yangi mablag‘lar ajratishni e’lon qildi. Qarorlar 9–10 oktyabr kunlari Bryusselda bo‘lib o‘tgan Global Gateway forumida qabul qilindi, deb xabar berdi Yevropa komissiyasi matbuot xizmati. Forumda O‘zbekiston, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Yevropa Ittifoqi va Yevropa investitsiya banki (YeIB) o‘rtasida Qambarota GES-1 loyihasi bo‘yicha 900 million yevrolik anglashuv memorandumlari imzolandi. Shu bilan birga, Yevropa tiklanish va taraqqiyot banki (YeTTB) loyihani 1,3 milliard yevro miqdorida moliyalashtirish imkoniyatini ko‘rib chiqmoqda. Yevrokomissar Yozef Sikela ta’kidlaganidek, gidroenergetikaga oqilona investitsiyalar mintaqada barqaror energiya ta’minotini ta’minlab, aholining daromadini oshiradi va atrof muhitni muhofaza qiladi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Qambarota GES-1 Markaziy Osiyoda energiya xavfsizligini ta’minlashda muhim ahamiyatga ega bo‘ladi. YeIB vitse-prezidenti Kiriakos Kakuris loyihani mintaqaviy elektr savdosi va iqtisodiy o‘sishni rag‘batlantiruvchi asosiy element sifatida baholadi. YeTTB prezidenti Odil Reno-Basso esa Qambarota GES-1ni «Markaziy Osiyoning suv va energiya xavfsizligi uchun flagman loyiha» deb atadi. Qambarota GES-1 — Qirg‘izistonning Jalolobod viloyatida Norin daryosida qurilayotgan yirik energetik inshoot bo‘lib, uning quvvati 1860 MVtni tashkil etadi. Stansiya yiliga 5,6 milliard kVt·soat elektr energiyasi ishlab chiqaradi. To‘g‘on balandligi 256 metr, suv ombori hajmi 5,4 milliard kub metr bo‘ladi. Qurilishning umumiy qiymati 5–6 milliard dollarga baholangan. Loyiha O‘zbekiston, Qozog‘iston va Qirg‘izistonning qo‘shma ishtiroki bilan amalga oshiriladi. Aksiyadorlik ulushlari Qirg‘izistonda — 34 foiz, O‘zbekiston va Qozog‘istonda — har biri 33 foiz etib belgilangan. Birinchi gidroagregat qurilish boshlanganidan to‘rt yil o‘tib ishga tushirilishi kutilmoqda. Global Gateway tashabbusi Yevropa Ittifoqining global infratuzilmaga sarmoya kiritish va energetika hamda transport sohalarini rivojlantirishga qaratilgan dasturidir. 2021–2027 yillarda YeI bu yo‘nalishda 300 milliard yevrogacha investitsiya jalb etishni rejalashtirgan.